ยาปรับฮอร์โมนทั้งแบบกิน ฉีดและแปะ ทั้งหมด 6 ชนิดสำหรับกลุ่มคนข้ามเพศ ได้ถูกรวมในสิทธิบัตรทองแล้ว โดยทางสปสช.คาดหวังให้ลดความสูญเสียจากการใช้ยาเอง และลดค่าใช้จ่ายรายเดือนของกลุ่มข้ามเพศ
เมื่อ 29 มิถุนายนที่ผ่านมา นายจิรพงษ์ ทรงวัชราภรณ์ รองโฆษกกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ในฐานะผู้บริหารจัดการกองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือการจัดการการใช้สิทธิ ‘บัตรทอง’ ได้เปิดเผยว่า สปสช. (สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ) ได้เพิ่ม ‘ยาฮอร์โมนบำบัด’ 6 ชนิด เป็นสิทธิประโยชน์บัตรทอง หรือสิทธิ 30 บาทรักษาทุกที่ ให้กลุ่มคนหลากหลายทางเพศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในคนที่ต้องใช้ฮอร์โมน เพื่อคาดหวังว่าจะช่วยลดความสูญเสียจากการใช้ฮอร์โมนที่ผิดรูปแบบ และลดภาระค่าใช้จ่ายให้คนข้ามเพศที่จำเป็นต้องใช้ฮอร์โมนยืนยันเพศสภาพ
ทางรองโฆษกได้อธิบายเพิ่มเติมถึงสาเหตุการเพิ่มนโยบายดังกล่าว เนื่องจากกลุ่มคนข้ามเพศจำนวนมากในไทยต้องการใช้ฮอร์โมนบำบัด เพื่อเปลี่ยนลักษณะทางกายภาพให้ตรงกับอัตลักษณ์ทางเพศของตนเอง ทั้งต้องการข้ามเพศเป็นหญิง (Feminising hormone) และการข้ามเพศเป็นชาย (Masculinising hormone) แต่ในระบบสาธารณสุขของไทยที่ผ่านมา การเข้าถึงยาเหล่านี้ยังไม่มีอยู่ในสิทธิพื้นฐาน หลายคนจึงต้องซื้อเองตามร้านขายยา ใช้ตามคำแนะนำจากเพื่อน รุ่นพี่ หรือข้อมูลจากโซเชียล โดยไม่มีแพทย์ดูแล ทำให้เกิดความเสี่ยงสูงทางร่างกายและจิตใจบางรายถึงขั้นเสียชีวิต ซึ่งเป็นปัญหาที่หลีกเลี่ยงได้หากได้รับการดูแลโดยแพทย์
#ยาฮอร์โมนบำบัด – การประชุมบอร์ด สปสช. มีมติ ‘เห็นชอบ’ ให้นำยาฮอร์โมน 6 รายการ เข้าโครงการจัดซื้อเวชภัณฑ์ภายใต้งบปี 2568 วงเงินรวม 145.62 ล้านบาท ซึ่งได้รับการสนับสนุนและผลักดันจากสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) , ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย และสมาคมเพื่อพัฒนาสุขภาพบุคคลข้ามเพศและเพศหลากหลาย (Thai-PATH)
นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุข ในฐานะประธานคณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (บอร์ด สปสช.) ได้ขออนุมัติชุดสิทธิประโยชน์บริการด้านสุขภาพสำหรับกลุ่มคนข้ามเพศในระบบบัตรทองภายใต้นโยบาย 30 บาทรักษาทุกที่ โดยประกอบด้วย Leuprorelin injection ยายับยั้งการสร้างฮอร์โมนเพศจากต่อมใต้สมอง (มักใช้ก่อนเริ่มฮอร์โมนอื่น) , 17 beta estradiol tablet ยาเอสโตรเจน (เพศหญิง) แบบรับประทาน , Estradiol transdermal ยาเอสโตรเจนแบบแผ่นแปะ/เจล , Testosterone enanthate injection ฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (เพศชาย) แบบฉีด , Cyproterone acetate tablet ยาต้านแอนโดรเจน (ยับยั้งฮอร์โมนเพศชาย) และ Spironolactone tablet ยาต้านแอนโดรเจนอีกตัวที่ใช้ร่วมในการลดฮอร์โมนเพศชาย
นโยบายการใช้ยาฮอร์โมน มีเป้าหมายหลักเพื่อต้องการสร้างระบบสุขภาพที่เท่าเทียมสำหรับทุกเพศ และสนับสนุนการใช้ชีวิตในสังคมอย่างปลอดภัย โดยไม่มีเพศสภาพมาเป็นข้อจำกัด และทางสปสช. ก็ได้เน้นย้ำว่าการใช้ยาฮอร์โมนไม่ใช่เพียงแค่เริ่มกินหรือฉีดได้เลย แต่ต้องอยู่ในการดูแลของแพทย์ผู้ชำนาญการด้านฮอร์โมนบำบัด เพราะต้องตรวจประวัติ ตรวจร่างกาย ประเมินจิตใจ และติดตามอาการต่อเนื่อง รวมถึงต้องทำความเข้าใจผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น
#กลุ่มคนข้ามเพศในประเทศไทย – ถูกเลือกปฏิบัติสูงสุดถึง 25% ในระบบสาธารณสุข
ข้อมูลจากเวทีประชุม ‘ข้ามเพศมีสุข’ ครั้งที่ 2 ช่วงเดือนมีนาคม ปี 2025 ที่ผ่านมา ได้ระบุว่าแม้ประเทศไทยจะมีความเปิดกว้างความหลากหลายทางเพศมากแล้วในปัจจุบัน แต่ยังมีกลุ่มคนข้ามเพศที่ยังคงถูกเลือกปฏิบัติอยู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทางการแพทย์ ซึ่งส่งผลให้มีการใช้ฮอร์โมนผิดประเภทและผิดขนาดจากการซื้อเอง เนื่องจากการหลีกเลี่ยงในการพบแพทย์ของคนข้ามเพศ โดยก่อนหน้านี้ผลสำรวจในช่วงปี 2020 การกรอกแบบสอบถามของคนข้ามเพศจำนวน 401 คนในไทย ได้เคยระบุไว้ว่า ชายข้ามเพศมีผู้ใช้ฮอร์โมนถึง 81% และ 88% สำหรับหญิงข้ามเพศ ซึ่งในกลุ่มผู้ใช้ทั้งหมดร้อยละ 25 ใช้ฮอร์โมนนอกแนวทางสาธารณสุขที่แนะนำ และส่วนใหญ่เลือกที่จะอาศัยคำแนะนำจากเพื่อนหรือชุมชน
#สปสช #ระบบบัตรทอง #ยาฮอร์โมนข้ามเพศ
Content by Pitchaya S.
Graphic by frogman
อ้างอิง
Thaihealth: http://bit.ly/3I7R7Di
RSG: http://bit.ly/44yIYj0
TheCoverage: http://bit.ly/44kHVTy
#SPECTRUM #พื้นที่ความคิดของทุกสีสัน
“กรุณาแสดงความเห็นอย่างสุภาพและสร้างสรรค์ ทีมงานสงวนสิทธิ์ในการลบหรือดำเนินการตามสมควร กับความเห็นที่สร้างความเกลียดชัง (hate speech) หรือละเมิดสิทธิของบุคคลอื่น”
