ผู้หญิงข้ามเพศคือผู้หญิงอินเดีย – ให้ผู้หญิงข้ามเพศได้รับสิทธิ์ในฐานะผู้หญิงตามกฏหมายทุกประการ

“การปฏิเสธสิทธิของผู้หญิงข้ามเพศโดยอ้างว่าเธอไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ ถือเป็นการเลือกปฏิบัติและไม่สามารถยอมรับได้ตามกฎหมาย”

เมื่อวันที่ 16 มิถุนายนที่ผ่านมา ศาลสูงรัฐอานธรประเทศ (Andhra Pradesh High Court) ของอินเดีย ได้มีคำตัดสินสำคัญว่า ‘ผู้หญิงข้ามเพศคือผู้หญิง’ ตามกฎหมาย และต้องได้รับสิทธิคุ้มครองเท่าเทียมกับผู้หญิงตามขนบเพศวิถี โดยไม่สามารถใช้ความสามารถในการสืบพันธุ์ เช่น การตั้งครรภ์ มาเป็นเกณฑ์ตัดสินความเป็นผู้หญิงได้ ผู้หญิงข้ามเพศมีสิทธิที่จะได้รับการยอมรับตามเพศสภาพของตนเองเช่นกัน

#กฎหมายมาตรา498A – ประมวลกฎหมายอาญาอินเดีย ซึ่งเป็นกฎหมายที่ออกแบบมาเพื่อ ‘คุ้มครองผู้หญิงจากการถูกทารุณกรรมโดยสามีหรือญาติของสามี’

โดยสาเหตุของการตัดสินนี้ เกิดขึ้นจากในปี 2022 หญิงข้ามเพศ ‘Pokala Shabana’ ในเมือง Ongole รัฐอานธรประเทศ ยื่นแจ้งความต่อสถานีตำรวจหญิงใน Ongole ว่าเธอถูกสามีและครอบครัวสามี ทำร้ายร่างกาย ข่มขู่ชีวิต และเรียกร้องสินสอด เธอจึงใช้มาตรา 498A ฟ้อง แต่ฝ่ายของสามีกลับยื่นคำร้องขอให้ศาลปฏิเสธ โดยอ้างว่า Shabana ไม่ใช่ ‘ผู้หญิงโดยชอบด้วยกฎหมาย’ เพราะเธอเป็นหญิงข้ามเพศ และไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ จึงไม่เข้าข่ายได้รับความคุ้มครองจากกฎหมายนี้

ผู้พิพากษาเวนกาตา จโยธิรไม ปราตาปา (Venkata Jyothirmai Pratapa) แห่งศาลสูงรัฐอานธรประเทศ ปฏิเสธข้อโต้แย้งที่เชื่อมโยงนิยามของผู้หญิงเข้ากับความสามารถในการมีบุตร โดยศาลได้อ้างอิงมาตรา 14, 15 และ 21 ของรัฐธรรมนูญอินเดีย ซึ่งคุ้มครองเรื่องความเสมอภาคต่อหน้ากฎหมาย การไม่ถูกเลือกปฏิบัติ และสิทธิในการมีชีวิตและเสรีภาพส่วนบุคคล รวมถึงยังนำคำตัดสินของศาลฎีกาอินเดียในปี 2014 มาระบุเพิ่มเติมว่า ‘บุคคลที่ไม่ใช่ชายหรือหญิงสามารถระบุเพศของตนเองได้ตามต้องการ’ และได้เน้นย้ำคำตัดสินว่า ผู้หญิงข้ามเพศมีสิทธิตามกฎหมายที่จะได้รับการยอมรับว่าเป็น ‘ผู้หญิง’ อย่างเต็มรูปแบบ

เมื่อศาลมีคำตัดสินดังกล่าว Kalki Subramaniam นักกิจกรรมและศิลปินข้ามเพศชื่อดังของอินเดียได้ออกมากล่าวถึง ความดีใจในการที่ศาลยอมรับและยืนหยัดในสิทธิมนุษยชนพื้นฐานในการระบุตัวตนของคนข้ามเพศ รวมทั้งยืนยันว่าอัตลักษณ์ของผู้หญิงข้ามเพศนั้น สมควรได้รับการคุ้มครองทางกฎหมายอย่างเต็มที่ แต่อย่างไรก็ตามแม้คำตัดสินนี้จะถือเป็น ‘แสงสว่าง’ สำหรับสิทธิของคนข้ามเพศ แต่ในเรื่องอื่นๆ โดยเฉพาะ การแต่งงานของเพศเดียวกัน รัฐบาลอินเดียยังมีจุดยืนที่อนุรักษ์นิยมและยังมองสิทธิของ LGBTQ+ ว่าเป็นเรื่องของ ‘ชนชั้นสูง’ และไม่ใช่เรื่องที่คนส่วนใหญ่ควรกังวล

และถึงแม้ว่า Shabana จะได้รับการยืนยันว่าเป็นผู้หญิงตามกฎหมายแต่คดีได้ถูกยกฟ้อง เนื่องจากศาลเห็นว่า ไม่มีหลักฐานเพียงพอ ที่จะเอาผิดสามีและญาติฝ่ายสามีตามมาตรา 498A

#กลุ่มคนข้ามเพศในอินเดีย – ถูกต้องตามกฎหมายตั้งแต่ปี 2014 โดยคำพิพากษาศาลฎีกาในคดี National Legal Services Authority (NALSA) v. Union of India ทำให้คนคนข้ามเพศถือเป็น “เพศที่สาม” ตามกฎหมาย และยืนยันสิทธิในการกำหนดอัตลักษณ์ทางเพศของตนเอง เป็นการรับรองการมีอยู่ของคนข้ามเพศอย่างถูกต้องครั้งแรก และในปี 2019 รัฐบาลอินเดียได้ออกกฎหมายชื่อ ‘Transgender Persons (Protection of Rights) Act’ เป็นกฎหมายอย่างเป็นทางการว่าห้ามเลือกปฏิบัติต่อคนข้ามเพศ มีสิทธิสมัครงาน เข้ารับการศึกษา และรักษาพยาบาลโดยไม่ถูกกีดกัน รวมทั้งอนุญาตให้เปลี่ยนชื่อและเพศในเอกสารทางราชการได้ ในทางบริบทของสังคมกลุ่มคนข้ามเพศของอินเดีย มีประวัติมายาวนานโดยเรียกว่า ‘ฮิจรา’ (Hijra) ซึ่งเป็นชุมชนคนข้ามเพศที่มีอยู่มาหลายร้อยปี มีความเชื่อที่ผูกโยงเกี่ยวกับศาสนาและวัฒนธรรมของอินเดีย จึงทำให้ผู้คนบางส่วนจึงไม่ได้ถือเป็นเรื่องผิดปกติสำหรับคนข้ามเพศ  

แต่ถึงอย่างไรก็ตาม สังคมบางส่วนในอินเดียยังคงมีอคติต่อคนข้ามเพศอยู่ มาตรการบังคับทางกฎหมายอย่างมีประสิทธิภาพยังไม่ทั่วถึง และยิ่งในปี 2024 อินเดียได้ใช้กฎหมายใหม่ Bharatiya Nyaya Sanhita (BNS) แทน IPC ฉบับเดิม โดยจำกัดความว่าเฉพาะ ‘ชายต่อผู้หญิง’ เท่านั้นที่เป็นคดีข่มขืน ทำให้รายงานเหตุการณ์ลดลงมากกว่าเดิม เพราะเหยื่อคนข้ามเพศไม่กล้าแจ้งความ ตำรวจอาจไม่รับเรื่องเพราะไม่ถือเป็นข่มขืน ซึ่งเมื่อเทียบกับสถิติในปี 2020 เหยื่อที่ระบุว่าเป็นคนข้ามเพศมีเพียง 236 ราย จากคดีอาชญากรรมทั้งหมดที่รายงานทั่วประเทศและไม่มีคดีข่มขืนเลย แสดงให้เห็นว่าระบบกฎหมายและสังคมยังคงไม่พร้อมเช่นเดิม ทิศทางของกฎหมายที่มีต่อความรุนแรงนั้นเป็นภาพลบมากขึ้น ยิ่งทำให้คนข้ามเพศไม่กล้าที่จะแสดงตัวตนอย่างเปิดเผยต่อสังคมเท่าไหร่นัก

การตัดสินของศาลในครั้งนี้จึงถือเป็นเพียงการเปลี่ยนแปลงในเรื่อง ‘การคุ้มครองผู้หญิงจากการทารุณกรรมโดยสามีหรือญาติของสามี’ เท่านั้น แต่ในเรื่องความรุนแรงหรือบทลงโทษที่คนข้ามเพศถูกกระทำความรุนแรง และสิทธิมากมายของชุมชนเพศหลากหลาย เช่น สมรสเท่าเทียม ในอินเดียก็ยังคงไม่ได้รับการคุ้มครอง ทำให้นักกิจกรรมชุมชนคนข้ามเพศอินเดีย ยังคงเรียกร้องและผลักดันให้เกิดความเท่าเทียมแก่คนข้ามเพศอย่างแท้จริง

#India #TransWomen #TransRights

Content by Pitchaya S.

Graphic by Kasit Taranabhaiboon

อ้างอิง

ThePinkNews: http://bit.ly/44kOgjf

HindustanTimes: http://bit.ly/40vLhBS

CTN: http://bit.ly/44PEtkf

#SPECTRUM #พื้นที่ความคิดของทุกสีสัน

“กรุณาแสดงความเห็นอย่างสุภาพและสร้างสรรค์ ทีมงานสงวนสิทธิ์ในการลบหรือดำเนินการตามสมควร กับความเห็นที่สร้างความเกลียดชัง (hate speech) หรือละเมิดสิทธิของบุคคลอื่น”