Spectrum

สวัสดีค่ะ ดิฉันพลตำรวจหญิง (รักหญิง) การเมืองเรื่องเพศกับทรอม่าที่ทำให้หญิงรักหญิงต้องมีภาระเป็นผู้ผดุงความยุติธรรมแห่งโลก

3 นาที

5

Share to

เมษายน 27, 2025

3 นาที

5

เมษายน 27, 2025

Share to

ถ้าคุณเคยเข้าทวิตเตอร์แล้วลองมีชีวิตอยู่ในนั้นให้เต็มวัน​ คุณจะพบว่าสงครามเกิดขึ้นได้ง่ายมาก และมันมีแนวโน้มจะลึกซึ้งยิ่งกว่าเกินกว่าที่เราจะคิดและจินตนาการ ความดราม่าที่เป็นคาแรกเตอร์ของทวิตเตอร์นี้ทำให้ช่วงเวลาหนึ่งมีคำศัพท์ว่า ‘เฟมทวิต’ ที่จงใจกล่าวถึงทวิตเตอร์ Citizen โดยเฉพาะ

แต่ยิ่งไปกว่านั้น ถ้าคุณกดติดตามแอคเคาท์ในร่มหญิงรักหญิงสักคน คุณจะพบว่า โอ้โฮ นี่มันแอคเคาท์ของเทพีสงครามป่าววะ ทำไมเขาถึงหลักแหลม มีส่วนร่วม ปากร้าย และโอบอ้อมอารีไปพร้อม ๆ กันได้ขนาดนี้ สงครามออนไลน์ในทวิตเตอร์มักจะมีนักเคลื่อนไหวออนไลน์เพศกำเนิดหญิงเป็นแม่ทัพถือธงรบไม่กลัวใคร หญิงรักหญิงเป็นแนวหน้าของการให้ความรู้เรื่องฉนวนกาซ่า หญิงรักหญิงเป็นปากแรก ๆ เสมอที่ด่าเมื่อเห็นพฤติกรรมธงแดง หญิงรักหญิงลึกซึ้งในการเมืองวัฒนธรรมอย่างมากจนสามารถอธิบายเหตุการณ์ซับซ้อนวุ่นวายได้เป็นฉาก และหญิงรักหญิงก็มีแหล่งข้อมูลที่ Non-Sexualized and No-Stigma เพื่อให้ทุกคนปรับพฤติกรรมเพื่อการโอบรับและอยู่ร่วมกัน แต่ถ้าใจดีแล้วไม่เห็น หญิงรักหญิงนี่แหละที่พร้อมจะด่าคนร่วมสังคมที่เคี้ยว ๆ ป้อนแล้วยังคายไม่ยอมกลืนด้วยการพาทัวร์ไปลงให้แตกพ่ายตายสนิท

อาจจะดูเป็นการเหมารวมไปหน่อยที่จะบอกว่าหญิงรักหญิงมักเป็นนักรบนิรนามแห่งสยามเมืองยิ้ม แต่เรื่องนี้ไม่ใช่แค่ข้อสังเกตออนไลน์ เสียงบ่นอุบอิบจากโลกภายนอกหวาดกลัวท่าทีรู้จริงของแอคเคาท์เหล่านี้ ในสายตาของคนที่อาจไม่ได้สนใจการเมืองวัฒนธรรมมากเท่า คนจากชุมชนหญิงรักหญิงมาตรฐานสูงและใจร้าย แต่สำหรับนักรบนิรนามเหล่านั้น ความไม่รู้ความทั้ง ๆ ที่เปิดพื้นที่ให้เรียนรู้อยู่ทุกวันต่างหากที่ทำให้พวกเธอต้องด่าทอต่อว่าและขออนุญาต Educate ให้มันรู้เรื่องซะบ้าง

27 เมษายน วันสุดท้ายของสัปดาห์แห่งการมองเห็นเลสเบี้ยน (Lesbian Visibility Week) ก่อนเลสเบี้ยนจะกลับสู่ความเร้นลับในขบวนการ LGBTQIAN+ เราจึงอยากกล่าวถึงเลสเบี้ยนที่เรามองเห็นได้บ่อยครั้งในพื้นที่ออนไลน์ เลสเบี้ยนที่ชื่นชอบพี่สาวมิดเดิลเอจพอ ๆ กับการผดุงความยุติธรรม เลสเบี้ยนที่ถูกมองว่าใจร้ายแต่ก็เป็นความใจร้ายที่ขับเคลื่อนสังคมได้จริง แต่ทำไมถึงเป็นแบบนั้น ตกลง ‘ชุมชนหญิงรักหญิง’ เป็นจุดเริ่มต้นหรือแค่ลักษณะร่วมของคนใจร้าย ทำไมเลสเบี้ยนถึงมักรับบทพลตำรวจหญิงผู้ผดุงความยุติธรรมกันมากมายขนาดนี้ ?

#เจ็บแค้นเคืองโกรธแต่โทษผู้ชายไม่ได้ใช่ไหมคะ – ชอบผู้หญิงอย่างไรให้เป็นสงครามระหว่างเพศ (วิถี)

“เฟมินิสม์เป็นแนวคิด เลสเบี้ยนเป็นแนวปฏิบัติ” (Feminism is the Theory, Lesbianism is the Practice) เป็นแนวคิดของ Ti-Grace Atkinson นักวิชาการเฟมินิสต์สายถอนรากถอนโคน (Radical Feminism) ตีพิมพ์เมื่อปี ค.ศ. 1971 ในงาน “Strategy and Tactics: A Presentation of Political Lesbianism” จากงานเขียนชิ้นเดียวกันนี้ ก็ทำให้แนวคิด “Political Lesbianism” ได้รับความนิยมขึ้นมาด้วย

Political Lesbianism หรือเลสเบี้ยนทางการเมือง เป็นแนวปฏิบัติที่เสนอให้เฟมินิสต์ปฏิเสธขนบรักต่างเพศ (Hetoronormative) ให้ความสำคัญกับความรู้สึกและความต้องการของตัวเอง และสร้างภคินีภาพ (Sisterhood) ที่เน้นไปที่การให้ความช่วยเหลือเกื้อกูลกันในหมู่ผู้หญิง ภายหลังยุค 70-80s Political Lesbianism กลับมาเป็นที่รู้จักอีกครั้งจากเฟมินิสต์ในเกาหลีใต้ที่นำเสนอหลักปฏิบัติ ‘4B’ หรือไม่ทั้ง 4 ที่ประกอบด้วยไม่เดตกับผู้ชาย (บียอนแอ) ไม่มีเซ็กซ์ (บีเซ็กสึ) ไม่แต่งงาน (บีฮน) และไม่มีลูก (บีชุลเซ็น) เพื่อต่อต้านปิตาธิปไตยหลังยุนซอกยอลได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดี แต่เพื่อไม่ให้เป็นการเข้าใจผิด ทั้งเฟมินิสต์ยุค 70 และเฟมินิสต์เกาหลีใต้ในปัจจุบันต่างก็ติ่งท้ายเอาไว้ว่าการไม่ให้มีความสัมพันธ์ทางเพศกับผู้ชาย ไม่ได้หมายความว่าต้องมีความสัมพันธ์ทางเพศกับผู้หญิงนะ

แนวปฏิบัติของเลสเบี้ยนลุกลามใหญ่โตไปจนเกิด ‘Sex Wars’ ระหว่างเฟมินิสต์ด้วยกันในช่วง ค.ศ. 1970 เฟมินิสต์เองก็แตกออกเป็น 2 สายหลัก ๆ คือเฟมินิสต์ที่คิดว่าเรายังมีเซ็กส์ได้นะ (Pro-Sex) กับเฟมินิสต์ที่ยึดถือแนวทาง Lesbianism ต่อมาเลสเบี้ยนเฟมินิสต์จึงได้ร่วมสร้างขบวนการเรียกร้องสิทธิทางเพศร่วมกับชุมชนเกย์ และมีส่วนอย่างยิ่งในการต่อสู้กับโรคเอดส์ในช่วง 1980 แล้วแนวทาง Political Lesbianism ก็เสื่อมความนิยมไปพร้อมการมาถึงของเฟมินิสต์คลื่นลูกที่สาม

#แค่ไม่ชอบผู้ชายก็กลายเป็นเกลียดเลยใช่ไหมคะ – ชอบผู้หญิงอย่างไรให้โลกเข้าใจเลสเบี้ยนเกลียดผู้ชาย

หนึ่งในเรื่องเข้าใจผิดตลอดกาลต่ออัตลักษณ์เลสเบี้ยนคือเลสเบี้ยนมันเกลียดผู้ชาย แต่ถ้าเห็นโพสต์จากสื่อออนไลน์ Mirror Thailand ที่พูดถึงความเข้าใจต่อเลสเบี้ยน จะเห็นได้ว่ามีหลายแชร์ที่บอกว่าเลสเบี้ยนมันเกลียดผู้ชายจริงนะคะไม่ใช่เรื่องเข้าใจผิด และการเกลียดผู้ชายก็ดูจะง่ายมากสำหรับประสบการณ์ของเลสเบี้ยนที่เห็นว่าชายเป็นใหญ่ทำกับผู้ชายอย่างไร และทำกับผู้หญิงอย่างไร

ปฏิเสธไม่ได้ว่าการแยกจากอย่างขมุกขมัวของเลสเบี้ยนกับเฟมินิสต์ในปี 1970 นั้นส่งผลกระทบต่อความเข้าใจในอัตลักษณ์นี้มาถึงปัจจุบัน เห็นได้จากการเรียกแนวทางขับเคลื่อนของเฟมินิสต์คลื่นลูกที่สองด้วยคำว่าหัวรุนแรง ปฏิวัติ หรืออะไรก็ตามที่พูดถึงสิ่งที่ดูจะเกิดขึ้นจริงไม่ได้ในจินตนาการของโลกรักต่างเพศ เฟมินิสต์ที่ได้รับความนิยมในปัจจุบันไม่ได้เกลียดผู้ชาย แถมยังนับเอาผู้ชายมาเป็นพวกเพื่อขับเคลื่อนด้วยแนวคิดว่าหากเราเปลี่ยนใจพี่น้องผู้ชายได้ เราทั้งหญิง-ชายจะสร้างมีโลกใบใหม่ที่โสภี แต่เลสเบี้ยนและชาวเควียร์มองเห็นความไปได้มากมายในโลกใหม่เสรี

ขนบรักต่างเพศชนะขาดในทุกเส้นทางการต่อสู้ ส่วน LGBTQIAN+ ก็ต้องเคลื่อนไหวเพื่อสู้กับมันต่อไป ในโลกแบบนี้ เพศวิถีของผู้หญิงที่ไม่ชอบผู้ชายกลายเป็นเรื่องท้าทายและกลายเป็นของไม่จริง ผู้ชายจำนวนหนึ่งคิดว่าเปลี่ยนทอมให้เป็นเธอ คิดว่านิ้วเย็น ๆ สู้อะไรไม่ได้เลยกับเอ็นอุ่น ๆ และเมื่อผู้หญิงตัดผมสั้นสักคนจะลุกขึ้นมาต่อสู้ เธอก็จะถูกกล่าวหาว่าเป็นผู้ใช้ความรุนแรง

แต่เรียนตามตรงว่าการเกลียดหรือไม่เกลียดผู้ชายช่างยากอย่างยิ่งสำหรับ Lesbian Feminist ในฐานะเฟมินิสต์ หลักการพื้นฐานของแนวคิดคือความผิดไม่ใช่ตัวบุคคลแต่เป็นระบบ แต่ระบบที่ว่าจะแยกออกจากบุคคลอย่างไร แนวทางที่นับรวมผู้ชายเป็นพวกใช่แนวทางที่นำเราไปสู่ความเท่าเทียมแน่หรือ ความสับสนวุ่นวายไร้ทางออกนี้ดูจะเป็นชีวิตประจำวันของเลสเบี้ยนเฟมินิสต์ เพราะฉะนั้นถ้าให้ตอบสั้น ๆ ว่าชอบผู้หญิงอย่างไรถึงได้ดูเกลียดผู้ชาย คงจะต้องตอบว่าไม่มีผู้ชายอยู่ในโลกในอุดมคติของเลสเบี้ยนเลยต่างหาก

#เพราะหนูรู้มากก็เลยเจ็บมากด้วยใช่ไหมคะ – ชอบผู้หญิงอย่างไรให้มีความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกับโลกทั้งใบ

ต่อให้เฟมินิสต์และเลสเบี้ยนจะแยกไปสู่คนละขบวนการ คนละข้อเรียกร้อง แต่คำอธิบายจากแนวคิดเฟมินิซึ่มก็มีส่วนสำคัญอย่างมากกับวิธีการมองโลก การต่อสู้ และโลกในอุดมคติของเลสเบี้ยน คำอธิบายของเฟมินิซึ่มที่ให้ความสำคัญกับระบบอำนาจทำให้เห็นว่าเพศและรูปแบบการถือครองทรัพยากรมีส่วนสำคัญอย่างยิ่งกับการเมืองโลก ในขณะที่เฟมินิสต์แตกขยายออกเป็นหลายสายและสร้างแนวทางไปสู่โลกในอุดมคติใบใหม่ผ่านการเชื่อมโยงกับระบบเศรษฐกิจ (Marxist Feminism) เชื่อมโยงกับธรรมชาติ (Ecofeminism) เชื่อมโยงกับอัตลักษณ์ทับซ้อน (Intersectional Feminism) สังคมปิตาธิปไตยก็ยังเจริญเติบโตต่อไปผ่านโครงสร้างหลักของสังคมทั้งเศรษฐกิจ การเมือง กฏหมาย ระบบครอบครัว การจัดการทรัพยากร และการถือครองกรรมสิทธิ์

คุณสมบัติของ ‘Sisterhood’ ที่ปลูกฝังยั่งยืนในเฟมินิสต์คลื่นลูกที่ 2 ดูเหมือนจะยังงอกงามในใจเลสเบี้ยนที่รักและเห็นใจเพื่อนร่วมชะตากรรมมากกว่าจะยึดถือว่าให้รักศัตรูของเราด้วย แนวทางการต่อสู้แบบภคินีภาพเชื่อในการรวมกลุ่มและน้ำหนึ่งใจเดียวกัน เลสเบี้ยนจึงไม่ปฏิเสธที่จะเข้าร่วมขบวนการต่อสู้ต่าง ๆ เห็นอกเห็นใจและเข้าใจการกดทับในมิติที่ซับซ้อนมากกว่าแค่ตาเห็น เราจึงมักเห็นเลสเบี้ยนเรียกร้องทั้งเรื่องอัตลักษณ์ทางเพศ เรื่องการล่วงละเมิดทางเพศ สิทธิในการเจริญพันธุ์ สิทธิคนข้ามเพศ การกีดกันการเข้าถึงทรัพยากรธรรมชาติ ปัญหาสิ่งแวดล้อม การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ เพราะสำหรับเลสเบี้ยนที่มองโลกผ่านเลนส์เฟมินิสต์ มีความเป็นไปได้และหนทางประนีประนอมมากมายที่ไม่ใช่ความรุนแรงและการกีดกันแบ่งกลุ่ม ถ้าเราถอยคนละก้าว ร่วมมือกัน

ประดิษฐกรรม ‘แซฟฟิค’ (Sapphic) เป็นตัวอย่างที่ดีมากของความใส่ใจโอบอ้อมอารีของชุมชนเลสเบี้ยนที่มองเห็นปัญหาของคนเพศกำเนิดหญิง การเรียกตัวเองว่าแซฟฟิคมีส่วนช่วยให้ชุมชนหญิงรักหญิงไม่จำเป็นต้องหาคำนิยามที่อาจทำให้เกิดความไม่สบายใจ และยังมีช่องว่างเพียงพอให้ค้นหาอัตลักษณ์ทางเพศโดยไม่ต้องรีบร้อนเรียกตัวเองว่าเลสเบี้ยน ทอม ดี้ ไบเซ็กชวล นอนไบนารี่ หรือทรานส์เจนเดอร์ ซึ่งเกี่ยวพันกับอัตลักษณ์ทางเพศมากกว่าเพศวิถี

และอาจเป็นเพราะปัญหาทับซ้อนระหว่างเพศวิถีและเพศกำเนิด คำว่า ‘Lesbian’ จึงเกี่ยวพันกับการต่อสู้มาโดยตลอด ทั้งจากการถูกลดทอนให้เหลือความหมายเพียงแต่เรื่องเพศสัมพันธ์ ถูกมองว่าขนบทางเพศของเลสเบี้ยนเป็นความผิดปกติทางจิต แยกไม่ออกจากการกดทับที่คนเพศกำเนิดหญิงต้องเจอ หนำซ้ำยังเผชิญอคติและการเลือกปฏิบัติต่อผู้มีความหลากหลายทางเพศด้วย การเป็นเลสเบี้ยนจึงซับซ้อน ทรมาณ และน่าปวดหัว จนช่วยไม่ได้ที่เลสเบี้ยนจะใจร้ายกับคนอื่นไปบ้าง เพราะโลกมันโหดอะเนาะ

#LesbianVisibilityWeek #TwitterWars #WorldPolitic #Feminism #PoliticalLesbianism

Content by Ms. Satisfaction

Graphic by Kasidit Taranabhaiboon

อ้างอิง

Outhistory: https://bit.ly/3GHPLOI

Spectrum: https://bit.ly/4jVPCG6, https://bit.ly/4dvQr4C

Advocate: https://bit.ly/3YNNcku

#SPECTRUM #พื้นที่ความคิดของทุกสีสัน

“กรุณาแสดงความเห็นอย่างสุภาพและสร้างสรรค์ ทีมงานสงวนสิทธิ์ในการลบหรือดำเนินการตามสมควร กับความเห็นที่สร้างความเกลียดชัง (hate speech) หรือละเมิดสิทธิของบุคคลอื่น”

a senior baby girl